راهنمایی و آموزش والدین از زایمان تا رشد

* متأسفانه، بـوي بـد دهان توسـط خـود شـخص قابل تشخيص نیست.
* تنفس بد بو نوعی بیماری است و نباید آن را با بوی بدی که بدلیل مصرف مواد غذایی خاص مانند سیر و پیاز ناشی می گردد، اشتباه گرفت تنفس بد بو قابل درمان بوده و می توان تا حد زیادی آن را تقلیل داد.
 
علل تنفس بد بو
پوسیدگی دندانها
 اگر دندانهايتان را مسواك نكرده و لابلاي آنها را با نخ تميز نكنيد، پوسيدگـي بروز خواهد کرد. ماندن غذا لابلای دندانها و تخمیر آن و فساد دندانها بخصوص اگر در قسمت ريشه باشد، باعث ايجاد بوي نامطبوع در دهان ميگردد.

بيماريهاي لثه
 غفلت نمودن از لثه ها به مرور زمـان سبب تضعيف آنها خواهد شد. انباشتگي باكتري ها در قسمتي كه دندانها به لثه متصل مي گردنـد، بـاعث ايجاد مشكلاتي از جمله بوي بد دهان مي شود.
ازدیاد باكتريهاي بی هوازي
 باكتريها بصورت طبيعي در دهان وجود دارند. عدم رعايت مناسب بهداشت دهان و دندان مي تواند باعث گـستـرش ميكروبها شود. محل رشد اين باكتري ها بيشتر در پشت زبان، مجراي بيني و گلو قرار دارد. در برخي افراد ميكروبهای بی هوازی به دلایلی بیش از طبیعی رشد و تکثیر می یابند. باكتريهای بی هوازی با تجزیه غذاهایباقیمانده و منجر به بوي بد دهان گردند.
روش زندگي، رژیم غذايي
 در بیشتر موارد، تنفس بد بو بخاطر رعایت نکردن دقیق بهداشت دهان و دندان، در لثه و زبان نشات می گیرد. باكتريهاي مـختلف و تجزيه شدن مواد غذايي در بوجود آمدن اين عارضه مؤثر ميباشد .تجزيه مواد غذايي منجر به توليد گوگرد و در نتيجه باعث ايجـاد بوي بد خواهد گرديد. زخم های ناشی از کشیدن دندان که با لخته پر شده، دندان مصنوعی آکریلی تمیزنشده، پری کرونیت (التهاب لثه اطراف دندان)، زبان و بار روی آن نیز در ایجاد بوی دهان موثر است.

 خشکی دهان
بزاق نقش مهمي در ايجاد تنفس مناسب ايفا ميكند. وقتي باكتريها شروع به تكثـيـر و زياد شدن در دهان مي نمايند، بزاق باعث تقليل و كاهش آنها خواهد شد. از آنجاييـكه شب هنگام خواب بزاق كمتري ترشح مي شود، تـكـثير و توليد ميكروب در دهان وقتي كه فرد خواب است، بيشتر ميگردد.
بعلاوه كمبـود بـزاق بـاعـث محرومیت دهان از اكسيژن كافي شده و منجر به ايجاد شرايط مناسب براي تكثير باكترهاي بی هوازي ميگردد. به همين دليل است كه برخي از افـراد از تنفس بد بو رنج ميبرند.

دلايل پزشكي

عفونت ها:
عفونتهاي مكرر لوزه ها، برونشيت، ذات الريه و عفونتهاي دستگاه گوارش، عفونت کلیه، کبد و دیابت می توانند باعث بروز تنفس بد بو شوند.

آبريزش بخش عقب بيني
انباشتگي بيش از حد خلط در سـينـوس ها، گـلـو و پـشت زبـان مي تـواند منجر به تكثير ميكروبهاي بی هوازي گردد. بخاطر داشته باشيد كه برخي از فراورده هاي لبني، بعضي از آلرژيها (مواد حساسیت زا) و تجويزهاي دارويي خاص نيز ميتواند در توليد خلط اثر گذار باشد.

داروها:
برخي داروها باعث خشكي دهان و افزايش توليد خلط ميگردند. داروهاي ضد افسردگي، داروهاي فشار خون و آنتي هيستامين ها در اين رابطه بسيار دخيل هستند.

امراض:
بيماريهاي ريوي، كبدي، كليوي، ديابتي و خوني در ايجاد تنفس بد بو نقـش دارنـد. ايـن قبيل امراض باعث بيرون آمدن بوي نامتعارف و ناخوشايند از دهان ميگردند.
 

گرد آورنده: دکتر حمید رضا عرب (استادیار گروه پریو) دانشکاه مشهد